Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın en büyük ekonomisi olarak girişimcilere benzersiz fırsatlar sunmaktadır. Güçlü hukuki altyapısı, şeffaf iş ortamı, geniş pazar imkanları ve yenilikçi ekosistemi ile ABD, yerli ve yabancı yatırımcılar için cazip bir iş destinasyonu olmaya devam ediyor. ABD’de şirket kurmak, sadece ticari faaliyetler açısından değil, aynı zamanda göçmenlik seçenekleri bakımından da stratejik bir adım niteliğinde. Bu yazımda, Amerika’da şirket kurma sürecini, şirket türlerini ve dikkat edilmesi gereken yasal yükümlülükleri detaylı olarak ele alacağım.
Temel Amerika Şirket Türleri
Amerika’da işletme yapıları arasında en çok tercih edilen üç temel şirket türü bulunmaktadır. Her birinin kendine özgü avantajları, vergi ödemeleri ve yasal gereklilikleri vardır:
Limited Şirket (Limited Liability Company – LLC):
LLC, esnekliği ve basit yönetim yapısıyla özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için ideal bir şirket türüdür. Ortakların kişisel varlıklarını şirket borçlarından koruma altına alan bu yapı, vergi açısından da avantajlıdır. LLC’nin gelirleri doğrudan ortakların şahsi vergi beyannamelerinde gösterilebilir (pass-through taxation). Ayrıca, yabancı ortaklar için herhangi bir kısıtlama bulunmaz ve şirket yönetimi açısından minimum düzeyde resmi bürokrasi içerir. Tek kişilik kurulum da mümkündür.
Anonim Şirket (C Corporation – C Corp):
C Corporation, özellikle büyüme hedefi olan, halka açılmayı planlayan veya risk sermayesi almayı düşünen şirketler için en uygun yapıdır. Bu tür şirketler, hisse senedi ihraç edebilir ve sınırsız sayıda hissedara sahip olabilir. Anomim şirketler, yabancı yatırımcılar için de ideal bir seçenektir. Ancak bu tür şirketler için çifte vergilendirme söz konusudur: Çifte vergilendirmeyle şirket kârları önce kurumlar vergisine tabi tutulur, ardından hissedarlara dağıtılan temettüler de ayrıca vergilendirilir. Son olarak, anonim şirketlerin profesyonel yönetim yapısı ve düzenli raporlama gereklilikleri nedeniyle yönetimi karmaşıktır.
Özel Statülü Anonim Şirket (S Corporation – S Corp):
S Corporation LLC gibi pass-through vergilendirme özelliğine sahip olsa da öne çıkan bazı kısıtlamaları vardır. S Corp’lara sadece ABD vatandaşları veya daimi ikamet izni sahipleri (Green Card) ortak olabilir. Ayrıca, S Corp’ların en fazla 100 hissedarı olabilir ve tek bir hisse sınıfına izin verilir. Bu nedenle, S Corp’un yabancı yatırımcılar için ideaş bir seçenek olmadığı söylenebilir.
Amerika’da Şirket Kurma Süreci
Amerika’da şirket kurma süreci, stratejik planlama ve profesyonel destek gerektiren kritik bir süreçtir. İlk adım olarak, şirketin kurulacağı eyaletin seçilmesi gerekir. Delaware, kurumlar dostu yasaları ve gelişmiş ticaret mahkemeleriyle şirketler için en avantajlı eyalet olarak öne çıkarken, Nevada ve Wyoming de çeşitli vergi avantajları sunmaktadır. New York ve Kaliforniya gibi büyük eyaletler ise geniş pazar fırsatları ve güçlü iş ekosistemiyle caziptir.
Temel kurulum adımları şunlardır:
- Eyalet seçimi ve şirket türüne karar verilmesi
- Şirket isminin belirlenmesi ve tescili
- Yasal temsilci (Registered Agent) atanması
- Kuruluş belgelerinin hazırlanması ve başvuruların yapılması
- Federal vergi numarası (EIN) alınması
- Banka hesabı açılması
- Gerekli lisans ve izinlerin alınması
Kuruluş belgelerinin hazırlanması aşamasında, Şirket Kuruluş Belgesi (Articles of Incorporation) veya Organizasyon Belgesi (Articles of Organization) hazırlanır ve eyalet makamlarına sunulur. Bu belgelerin yanı sıra, şirketin iç işleyişini düzenleyen İşletme Sözleşmesi (Operating Agreement) veya Şirket İç Tüzüğü (Bylaws) de hazırlanmalıdır.
Amerika’da Şirket Kuruluş Takvimi
Şirket kurma sürecinin temel aşamaları için gereken süreler aşağıdaki gibi özetleyebilirim:
- LLC Kuruluşu: Ortalama 1-2 hafta
- Corporation Kuruluşu: Ortalama 2-3 hafta
- Federal Vergi Numarası Alma: Sosyal Güvenlik Numarası (SSN) var ise 1 iş günü, yoksa 4-8 hafta
Tüm sürecin tamamlanması, gerekli tüm izinlerin alınması ve operasyonel hazırlıkların yapılması, vize başvuruları hariç ortalama 3-4 ay sürmektedir. Vize başvuru süreleri ise seçilen vize türüne ve başvuru dönemindeki yoğunluğa göre değişkenlik gösterir.
Amerika’da şirket kurma süreci, doğru planlama ve profesyonel destek ile başarıyla yönetilebilir. Özellikle yabancı yatırımcıların, sürecin başından itibaren deneyimli bir hukuk firmasıyla çalışması, olası zorlukların aşılmasında ve sürecin sorunsuz ilerlemesini garanti edebilir.
Girişimciler için Amerika Vize Seçenekleri
Amerika’da şirket kurmayı planlayan yabancı girişimciler için üç temel vize türü öne çıkmaktadır. Her bir vize türü, farklı ihtiyaçlara ve iş modellerine uygun avantajlar sunmaktadır.
E-2 Yatırımcı Vizesi
E-2 vizesi, Amerika ile ticaret anlaşması bulunan ülkelerin vatandaşlarına sunulan bir yatırımcı vizesidir. Türkiye de bu ülkeler arasında yer almaktadır. Bu vize, girişimcilere Amerika’da kendi işletmelerini kurma ve yönetme fırsatı sunar.
E-2 vizesi için yapılacak yatırımın “kaydadeğer” olması gerekmektedir. Minimum yatırım miktarı resmi olarak belirlenmemiştir. Yatırım miktarının işletmenin türüne ve lokasyonuna göre değişebileceği de unutulmamalıdır.
E-2 Vizesi Başvuru Şartları:
- Yatırımcı, şirketin en az %50’sine sahip olmalı
- İşletmenin faal olması ve olmaya devam etmesi
- Yatırımın marjinal bir gelirden daha fazlasını üretmesi gerekir. Bu, elde edilecek gelirin yatırımcının kendisini ve ailesini geçindirecek miktardan daha fazla olmasının şart olduğu anlamına gelir
- Yatırım kaynağının yasal ve belgelenebilir olması
- Yatırımın istihdama dönüşmesi
L-1 Şirket İçi Transfer Vizesi
L-1 vizesi, yurt dışında faaliyet gösteren bir şirketin Amerika’daki şubesini açmak veya yönetmek isteyen girişimciler için idealdir. Bu vize iki kategoride verilir: L-1A (yöneticiler için) ve L-1B (uzman personel için).
L-1 Vizesi Başvuru Şartları:
- Transfer edilecek yönetici ya da uzman çalışanın, yurt dışındaki şirkette son 3 yıl içinde en az 1 yıl aralıksız çalışmış olması
- Detaylı iş planı ve fizibilite raporu
- Şirketin finansal yeterliliği
EB-5 Yatırımcı Vizesi (Green Card)
EB-5 vizesi ya da yatırımcı programı, Amerika’da kalıcı oturma izni (Green Card) almak isteyen yatırımcılar için tasarlanmış bir vize programıdır. EB-5 vizesi, Amerika’ya belirli miktarlarda yatırım yaparak istihdam yaratmayı taahhüt eden yatırımcılara verilir.
EB-5 programında başvuru sürecinden onay alınmasına kadar geçen süre genellikle 18-24 ay arasında değişmektedir. Program yüksek bir yatırım maliyeti getirdiğinden, finansal planlamanın dikkatli yapılması önemlidir. Ayrıca, program kapsamında yaratılan istihdamın sürekli takip edilmesi ve raporlanması beklenir. Yatırım yapılacak projenin seçimi de başarılı bir EB-5 başvurusu için hayati önem taşır. Bu neden, proje değerlendirmesinin uzman görüşleri alınarak yapılmasını tavsiye ediyorum.
EB-5 Vizesi Başvuru Şartları:
- Gerekli minimum yatırım miktarını yapmak. Hedef İstihdam Alanlarında (TEA) minimum yatırım miktarı $800,000, diğer bölgelerde ise $1,050,000’dır.
- Yatırım sonrasında, belirli bir süre içinde en az 10 tam zamanlı çalışan istihdam etme
- Yatırımın risk altında olması (Spekülatif yatırım yatırım kaynakları EB-5 için kullanılamaz).
Her üç vize türü de farklı avantajlar ve şartlara sahiptir. Doğru vize seçimini yaparken, öncelikle mevcut sermayenizi ve planlanan iş modelinizi dikkatle değerlendirmelisiniz. İş planınızın kapsamı ve uzun vadeli hedefleriniz, hangi vize türünün size daha uygun olacağını belirlemede önemli rol oynar. Ayrıca aile durumunuz, eşinizin çalışma planları ve çocuklarınızın eğitim ihtiyaçları da göz önünde bulundurulması gereken faktörlerdir. Başvuru sürecinin uzunluğu ve zaman çizelgeniz de vize seçiminizi etkileyecek unsurlar arasında yer alır. Vize başvuru sürecinin karmaşıklığı nedeniyle, deneyimli bir göçmenlik avukatı ile çalışmalı ve kişisel durumunuza en uygun seçeneği belirlemelisiniz.
Amerika’da şirket kurma süreci, doğru planlama ve profesyonel destek ile başarıyla yürütülebilir. Yazıda bahsettiğim tüm süreçler ve şartlar dikkatle değerlendirilmeli, şirket türü ve vize seçimi işinizin yapısının ve hedeflerinizin paralelinde belirlenmelidir.
***
Siz de info@grapelaw.com‘a e-posta göndererek bizimle iletişime geçin ve uzman Amerika göçmenlik avukatlarımla Amerika’daki tatilinizi, kariyerinizi ve yaşamınızı tüm adımlarıyla hemen şimdi planlayın!
