Amerika Birleşik Devletleri’nde çalışmak isteyen yabancı profesyoneller için H-1B vizesi en bilinen seçeneklerden biri olsa da, bu vize türünün kısıtlı kotası ve yıllık çekiliş sistemi nedeniyle birçok nitelikli aday bu fırsattan yararlanamıyor. Her yıl yalnızca 85,000 H-1B vizesi verilmesi ve başvuruların sayısının genellikle bu kotanın çok üzerinde olması, alternatif vize türlerini değerlendirmeyi zorunlu kılıyor. Ancak H-1B dışında da ABD’de yasal olarak çalışmanıza olanak sağlayan alternatif vize türleri bulunuyor. Bunlar arasında özellikle O-1 ve L-1 vizeleri, belirli niteliklere sahip profesyoneller için cazip seçenekler arasında yer alıyor.
Olağanın Üstü Yeteneklere Sahip Profesyoneller İçin O-1 Vizesi:
O-1 vizesi, çalışma alanında olağanın üstü yetenek ve başarı göstermiş profesyonellere ABD’de çalışma imkanı sunan bir vizedir. Bilim, sanat, eğitim, iş dünyası, spor veya televizyon ve sinema endüstrilerinde uluslararası tanınırlığa sahip kişiler bu vizeye başvurabilir. O-1 vizesinin en büyük avantajlarından biri, H-1B vizesindeki gibi bir kota sınırlamasına tabi olmamasıdır. Bu, yılın herhangi bir zamanında başvurabilmeniz ve hak kazanmanız durumunda vizeyi almanız anlamına gelir.
O-1 Vizesi Kategorileri
O-1 vizesi kendi içinde iki ana kategoriye ayrılır:
- O-1A Vizesi: Bilim, eğitim, iş dünyası veya spor alanlarında olağanın üstü yeteneğe sahip kişiler içindir.
- O-1B Vizesi: Sanat, sinema veya televizyon endüstrilerinde olağanın üstü yeteneğe sahip kişiler içindir.
Her iki kategori de başvuru sahiplerinin kendi çalışma alanlarının seçkin profesyonelleri arasında olduklarını kanıtlamalarını gerektirir. Her bir kategorinin kendine özgü değerlendirme kriterleri vardır. Şimdi sırasıyla bu kriterleri inceleyelim.
O-1A vizesi için aşağıdaki kriterlerden en az üçünü karşılamanız beklenir:
- Ulusal veya uluslararası ödüller
- Üyelik için önemli başarılar/yetkinlikler gerektiren seçkin derneklere üyelik
- Adayın çalışmaları hakkında medyadaki yayınlar, haberler vb.
- Çalışma alanına önemli katkı
- Saygın dergilerde veya diğer medya organlarında haberlere konu olmak
- Olağanüstü yeteneği gösteren yüksek maaş
- Alanındaki meslektaşların işini değerlendirdiği bir platform, komite, jüri üyeliği
- Seçkin organizasyonlarda önemli roller
O-1B vizesi için de aşağıdaki kriterlerden en az üçünü karşılamanız beklenir:
- Seçkin prodüksiyonlarda başrol veya önemli rol üstlenme
- Adayın hakkında yayınlanan eleştirel incelemeler veya diğer yayınlanmış materyaller
- Önemli ticari başarılar elde etmiş olmak
- Seçkin kuruluşlarda önemli bir rol almış olmak
- Yaygın sektörel tanınırlık
- Çalışma alanında başarıların bir göstergesi olarak elde edilen yüksek bir maaş veya kazanç
Amerika’ya O-1 vizesi ile gelen müvekkilim Enes Zahid Urhan ile yaptığım sohbetin videosunu izleyebilirsiniz:
O-1 Vizesi Başvuru Süreci
O-1 vizesi için başvuru süreci bir ABD işvereninin veya menajerin (işveren adına yetkilidir) sizin adınıza Form I-129’u (Yabancı İşçi İçin Dilekçe) doldurmasıyla başlar. O-1 vizesine başvuru için bir işveren sponsoru zorunluluğu olduğundan kendi kendinize başvuramazsınız.
Başvurunuzla birlikte, olağanüstü yeteneğinizi kanıtlayan kapsamlı belgeler sunmanız gerekir. Bu belgeler arasında ödüller, yayınlar, medya haberleri, referans mektupları ve diğer kanıtlar bulunabilir. Ayrıca, ABD’deki işiniz için bir tavsiye mektubu / uzman görüşü de gereklidir. Bu tavsiye / görüş; alanınızdaki bir meslek örgütü, sendika veya başka bir uzman grup tarafından verilebilir.
O-1 Vizesinin Geçerlilik Süresi ve Uzatma
O-1 vizesinin geçerlilik süresi başlangıçta üç yıldır. Öte taraftan, ülkedeki projeniz veya işiniz devam ettiği sürece birer yıllık sürelerle uzatılabilir. Bu vize sınırsız sayıda uzatılabileceğinden, ABD’de uzun vadeli kalış planları yapan profesyoneller için O-1 vizesi bu avantajıyla da öne çıkar.
Vize uzatma başvurusu, mevcut vize sürenizin sona ermesinden önce yapılmalıdır. Uzatma başvurusunda, ABD’deki projenizin veya işinizin devam ettiğini ve hâlâ olağanın üstü yeteneklerinize ihtiyaç duyulduğunu ispatlayabilmelisiniz.
O-1 Vizesi Sahiplerinin Eş ve Çocukları
O-1 vizesi sahiplerinin eşleri ve 21 yaşın altındaki bekar çocukları O-3 vizesi ile ABD’ye gelebilirler. Ancak, O-3 vizesi sahipleri ABD’de çalışma iznine sahip değildir. Eğer eşinizin de ABD’de çalışması gerekiyorsa, kendisi için ayrı bir çalışma vizesi başvurusunda bulunması gerekecektir.
Uluslararası Şirketlerin Yöneticileri ve Uzman Çalışanları için L-1 Vizesi
L-1 vizesi, uluslararası şirketlerin yönetici ve veya uzman çalışanlarını ABD’deki ofislerine transfer etmelerine olanak tanır. Bu vize türü, şirketlerin küresel yeteneklerini ABD pazarına taşımalarını sağlayan önemli bir araçtır. H-1B’nin aksine, L-1 vizesinin de yıllık kota sınırlaması yoktur.
L-1 Vizesi Kategorileri
L-1 vizesi de iki kategoriye ayrılır:
- L-1A Vizesi: Yöneticiler için tasarlanmıştır. Bu kişiler, şirketin operasyonlarını yönetmek veya şirketin bir departmanını, bölümünü veya alt bölümünü denetlemek üzere transfer edilirler.
- L-1B Vizesi: Uzman çalışanlar içindir. Bu kişiler; şirketin ürünleri, hizmetleri, araştırmaları, ekipmanları, teknikleri ve yönetimi üzerine uzman bilgisine sahip olmalıdırlar.
L-1 Vizesi İçin Uygunluk Kriterleri
L-1 vizesine başvurabilmek için, aşağıdaki kriterleri karşılamanız gerekir:
- Şirket İlişkisi: ABD’deki şirket ile yurtdışındaki şirket arasında belirli bir kurumsal ilişki olmalıdır. Bu ilişki; ana şirket-yan kuruluş (iştirak) veya şube/ofis şeklinde olabilir.
- İstihdam Süresi: Son üç yıl içinde yurtdışındaki şirkette en az bir yıl tam zamanlı çalışmış olmanız gerekir. Bu süre, ABD’ye transfer edilmeden hemen önceki üç yıl içinde olmalıdır.
- Pozisyon Niteliği: ABD’deki iş pozisyonu/rolü yönetici (L-1A) veya uzman çalışan (L-1B) sorumlulukları gerektirmelidir.
- ABD’deki İşverenin Niteliği: ABD’deki işveren, yurtdışındaki şirketle ilişkili olmalı ve aktif bir iş yapmalıdır. Eğer ABD’de yeni bir ofis açılıyorsa, bu ofisin operasyonlarını idare edebileceği bir fiziksel mekanı olmalıdır.
L-1 statüsünde Florida, Amerika’da yaşamına devam eden müvekkillerimizden iş adamı ve profesyonel off-road yarışçısı Barbaros Yangın ile sohbetimizin videosunu izlemek için aşağıya tıklayabilirsiniz:
L-1 Vizesi Başvuru Süreci
O-1 vizesine paralel olarak L-1 vizesi başvuru sürecinde de bir işveren çalışan adına Form I-129’u Göçmenlik Hizmetleri’ne (USCIS) gönderir. Başvuru sürecinde şirketler arasındaki ilişkiyi, yurtdışındaki istihdam sürenizi ve pozisyonunuzun niteliğini kanıtlayan belgeler bir araya getirilir.
Büyük şirketler için L-1 Blanket Petition (Toplu Dilekçe) adı verilen bir kolaylaştırılmış başvuru seçeneği mevcuttur. Bu, şirketin birden fazla çalışanı için tek bir başvuru yapması anlamına gelir ve bireysel başvurulara göre daha hızlı gerçekleşir.
L-1 Vizesinin Geçerlilik Süresi ve Uzatma
L-1A vizesi başlangıçta üç yıl için verilir ve toplamda yedi yıla kadar uzatılabilir. L-1B vizesi ise başlangıçta üç yıl için verilir ve toplamda beş yıla kadar uzatılabilir. Eğer ABD’de yeni bir ofis açılıyorsa, ilk vize süresi genellikle bir yıl ile sınırlıdır ve daha sonra ofis başarılı bir şekilde kurulduğunda uzatma yapılabilir.
Vize uzatma başvurusu mevcut vize sürenizin sona ermesinden önce yapılmalıdır. Uzatma başvurusunda ABD’deki pozisyonunuzun L-1 kriterlerini karşıladığını ve şirketler arasındaki ilişkinin devam ettiğini gösterebilmelisiniz.
L-1 Vizesi Sahiplerinin Eş ve Çocukları
L-1 vizesinin bir diğer önemli avantajı eşlere çalışma izni sağlamasıdır. L-2 vizesi ile ABD’ye gelen eşler, Sosyal Güvenlik Numarası (SSN) alarak çalışabilir. SSN alındıktan sonra, herhangi bir işveren için ve herhangi bir pozisyonda istihdam fırsatları aranabilir. 21 yaşın altındaki bekar çocuklar da L-2 vizesi alabilir, ancak çalışma izinleri yoktur.
H-1B ile O-1 ve L-1 Vizelerinin Kapsamlı Karşılaştırması
H-1B, O-1 ve L-1 vizeleri arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılıkları anlamak, hangi vizenin sizin durumunuza en uygun olduğunu belirlemenize yardımcı olabilir:
1. Kota Sınırlamaları
- H-1B vizesi için yıllık 85,000 kişilik bir kota bulunmaktadır. Bunları 65,000’i genel kota ve 20,000’i ise ABD’de yüksek lisans veya daha üstü eğitim görmüş kişiler içindir. Bu sınırlı kota nedeniyle, her yıl binlerce nitelikli profesyonel H-1B vizesi alamamaktadır.
- O-1 ve L-1 vizeleri ise herhangi bir kota sınırlamasına tabi değildir. Bu, uygun niteliklere sahip adayların yıl boyunca bu vizelere başvurabilmesi ve şans faktörüne bağlı olmadan yeteneklerinin ve tecrübelerinin değerlendirilmesi anlamına gelir.
2. Uygunluk Kriterleri
- H-1B vizesi için çalışma alanınızda en az bir lisans derecesine (veya dengi bir iş deneyimine) sahip olmanız gerekir. Bu, nispeten geniş bir meslek yelpazesi anlamına gelir.
- L-1 vizesi, olağanın üstü bir yetenek ve sektörel bir tanınırlık gerektirir. Bu, daha yüksek bir başarı eşiği anlamına gelir ve her profesyonel bu kriterleri karşılayamayabilir.
- L-1 vizesi için uluslararası bir bir şirkette belirli bir süre çalışmış olmanız ve şirketin sizi ABD’deki bir ofisine transfer etmesi gerekir. Bu, belirli bir kurumsal yapı içinde çalışan kişiler için uygundur.
3. Vize Süresi ve Uzatmalar
- H-1B vizesi başlangıçta üç yıl için verilir ve üç yıl daha uzatılabilir. Belirli durumlarda (örneğin, Green Card başvurusu sürecindeyseniz), altı yılın ötesinde uzatmalar mümkün olabilir.
- O-1 vizesi başlangıçta üç yıla kadar verilir ve ABD’deki projeniz veya işiniz devam ettiği sürece birer yıllık sürelerle sınırsız olarak uzatılabilir. Bu, uzun vadeli ABD’de kalış planları olanlar için kritik bir esneklik sağlar.
- L-1A vizesi yedi yıla kadar (başlangıçta üç yıl, ardından iki yıllık uzatmalarla), L-1B vizesi ise beş yıla kadar (başlangıçta üç yıl, ardından iki yıllık uzatmayla) geçerlidir. Bu süreler nihai maksimum kalış süreleridir.
4. İşveren Sponsorluğu
- H-1B vizesi belirli bir işverene bağlıdır. İşvereninizi değiştirmek isterseniz, yeni işvereniniz sizin için yeni bir H-1B dilekçesi göndermelidir. Bu, iş değiştirme esnekliğinizi sınırlayabilir.
- O-1 vizesi de belirli bir işverene bağlıdır. İşvereninizi değiştirirseniz, yeni işvereninizin sizin için yeni bir O-1 dilekçesi göndermesi gerekir. Ancak, birden fazla işveren için aynı anda çalışmanız mümkündür. Böylesi bir durumda her işveren USCIS’e ayrı bir dilekçe göndermelidir.
- L-1 vizesi, sizi ABD’ye transfer eden şirkete bağlıdır ve başka bir işveren için çalışamazsınız. Bu üç vize arasında iş değiştirme konusunda en az esnekliğe sahip vize türü L-1’dir denebilir.
5. Eş ve Aile Üyeleri İçin Çalışma İzni
- H-1B vizesi sahiplerinin eşleri H-4 vizesi alır. H-4 vizesi sahipleri, belirli koşullar altında (örneğin, H-1B vizesi sahibi Green Card sürecinin belirli bir aşamasındaysa) çalışma izni için başvurabilir.
- O-1 vizesi sahiplerinin eşleri O-3 vizesi alsa da bu vize türü çalışma izni sağlamaz.
- L-1 vizesi sahiplerinin eşleri L-2 vizesi alır ve Amerika’da çalışabilir. Bu, aile üyeleri için çalışma imkanı açısından L-1 vizesini diğer iki vize türüne göre daha avantajlı kılar.
***
Siz de info@grapelaw.com‘a e-posta göndererek bizimle iletişime geçin ve uzman Amerika göçmenlik avukatlarımla Amerika’daki tatilinizi, kariyerinizi ve yaşamınızı tüm adımlarıyla hemen şimdi planlayın!